ریزش موی مردانه (آندروژنیک)
در حقیقت این بیماری فقط اختصاص به مردان ندارد بلکه خانمها نیز به آن مبتلا می گردند . اساس بیماری ناشی ازافزایش میزان هورمون مردانه و یا حساسیت زیاد فولیکول ها به هورمون مردانه یا همان تستسترون می باشد . تستسترون در بدن توسط آنزیمی به نام ۵ آلفاردوکتاز تبدیل به هورمون دیگری به نام D.H.T یا (دهیدرتستسترون ) می گردد . این هورمون بارها قوی تر از خود تستسترون می باشد .
فقر جریان خون پوست سرنقشی در ایجاد طاسی با طرح مردانه ندارد. یکی از چیزهایی که معمولاً در ریزش مو با طرح مردانه مشاهده می گردد پوست و موی چرب می باشد. دلیل این مسئله آن است که هورمون های مردانه هم بر فولیکول مو اثرگذارهستند و هم موجب افزایش ترشح غدد چربی پوست می گردند ولی چربی زیاد مو یا شوره شدید نقشی در بروز طاسی با طرح مردانه ندارند. قبلاً معتقد بودندکه کار فکری زیاد باعث بروز ریزش مو با طرح مردانه می گردد ولی درحال حاضر این نظریه رد شده است. استفاده از هورمون های مردانه برای پرورش اندام باعث بروزآلوپسی آندروژنتیک می گردد.
سه عامل در بروز ریزش مو با طرح مردانه دخالت دارند:
الف) ژنتیک
بدون زمینه ژنتیکی مثبت طاسی با طرح مردانه رخ نمی دهد. لازم به ذکر است که تعداد زیادی ژن در این بیماری دخالت داشته و ژن های مسئول این عارضه می توانند هم از پدر و هم ازمادربه ارث برده شوند ولی بدلایل ناشناخته تأثیر ژنی که از سمت مادری فرد به ارث برده شده است بیشتر از سمت پدری می باشد. نکته جالب توجه این است که متجاوز از بیست درصد افراد دارای طاسی با طرح مردانه هیچگونه سابقه ژنتیکی مثبت دال بر این عارضه ندارند.
ب) هورمون مردانه
هورمون یک ملکول شیمیایی بسیار قدرتمنداست که به مقدارخیلی کم توسط غددگوناگون بدن (مانند تیروئید، تخمدان، بیضه، غده فوق کلیه و غیره) ساخته شده و وارد جریان خون می شود. هورمون ها از طریق جریان خون به سراسر بدن رسیده و اثرات خود را به طرز وسیعی دراندام های هدف (و گاهی همه بافت های بدن) اعمال می نمایند. هورمون های جنسی مسئول بروز صفات جنسی درمرد و زن در زمان بلوغ بوده و از تخمدان ها (درخانم ها)، بیضه ها (درآقایان) و غدد فوق کلیه (در هر دو جنس) ترشح می شوند.مهمترین هورمون جنسی مردانه تستوسترون می باشد.
پ) زمان
وجود هورمون های مردانه و ژنتیک مثبت به تنهایی برای بروز طاسی با طرح مردانه کافی نبوده و با شروع بلوغ درفرد بایستی زمان کافی گذشته و فولیکول های مو بطور مداوم در معرض تماس با هورمون های مردانه باشندتا طاسی اتفاق بیافتد. وقتی که روند طاسی با طرح مردانه آغازشد معمولاً با سرعت ثابت به پیش نرفته و سرعت پیشرفت آن درزمان های گوناگون متغیربوده و حتی گاهی برای مدت زمانی بطورکلی متوقف می شود. سن شروع، سرعت پیشرفت و متوقف شدن طاسی با طرح مردانه در هرشخص متفاوت با دیگری است و بستگی به میزان بروز ژنتیک مثبت وی، غلظت هورمون های مردانه د رجریان خون، فاکتورهای محیطی و عوامل ناشناخته دیگر دارد.
D.H.T موجب ایجاد پدیده ای بنام مینیاتوریزاسیون می گردد که در حقیقت در پی هر دوره از رویش و ریزش مو هم از قطر فولیکول و هم از ارتفاع فولیکول کاسته می شود تا جایی که دیگر فولیکول برای همیشه از دست می رود.
طبقه بندی ریزش مو در آقایان بر اساس سیستم Norwood می باشد.
در خانم ها نیز ریزش مو با طبقه بندی Ludwig انجام می گردد.
چند مشکل اساسی در درمان ریزش مو وجود دارد :
مشکل اول : اینکه فقط یک داروی واقعی و مؤثر در کنترل درمان ریزش مو وجود دارد که داروئی است به نام فیناستراید یا پروشیا ، این دارو مهار کننده آنزیم ۵- آلفاردوکتاز است که مانع تولید D.H.T می شود.
مشکل دوم : در صورت مصرف خوراکی فیناستراید ، این دارو در کل بدن پخش و توزیع شده و تولید D.H.T را در کل بدن کاهش می دهد لذا در پی مصرف خوراکی دارو عوارضی همانند کاهش میل جنسی ، بزرگ شدن سینه ها و ناتوانی جنسی را در پی دارد.
مشکل سوم : این است که درمان ریزش مو یک درمان بلند مدت است که سالها به طول می انجامد در نهایت مشکل اصلی این است که نمی توان فیناستراید به مدت طولانی به بیمار تجویز کرد.
درمان شامل روشهایی همچون درمان سنتی خوراکی و موضعی و درمانهای جدیدتر مانند مزوتراپی کلاسیک و مزوتراپی بیولوژیک ( PRP) می باشد . که البته اگر مزوتراپی بیولوژیک به درستی و با دقت زیاد انجام شود بسیار اثر بخش تر از بقیه روشها می باشد.