بوتاکس چیست؟
شاید شما یا خیلی از افراد ندانند که ماهیت بوتاکس چیست. امیدواریم مطالب این بخش به آشنایی شما با این ماده کمک کرده و پاسخ کاملی به سوال بوتاکس چیست؟ باشد. بوتاکس نوعی سم است که باعث فلج موقت و برگشت پذیر عضلات می شود. جهت آشنایی کاملتر با این ماده طبیعی توضیحی در مورد ساختار آن خدمت شما ارائه می گردد. حتماً شما شنیده اید که گفته می شود قبل از مصرف کنسروها، به مدت ۲۰ دقیقه آن ها را بجوشانید. دلیل آن احتمال وجود یک نوع خاص باکتری بنام کلستریدیوم بوتولینوم در کنسروهاست که به صورت آرام آرام رشد کرده و از خود سم بسیار مهلک و قوی تولید میکنند که باعث ایجاد عارضه ای بنام بوتولیسم می شود و نام این سم را به طور اختصار و تجاری بوتاکس Botox نامیدند. (بوتاکس را برخی به صورت بوتوکس نیز نوشته و متفاوت تلفظ می کنند که در واقع منظور همین بوتاکس است.) این سم باعث می شود که جریان پیام عصبی به عضلات به طور موقت قطع گردد و عضلات توانایی انقباض نداشته باشند و اگر مقدار آن در سطح خون افراد زیاد بشود باعث شل شدن عضلات کل بدن و عضلات تنفسی می شود.
موارد کاربرد بوتاکس
موارد کاربرد بوتاکس کم نیست. کاربرد بوتاکس را از روی خواص و مکانیسم اثر آن می توان پیش بینی کرد. بوتاکس در هر محلی که تزریق بشود باعث فلج و شل شدن موقت و برگشت پذیر عضلات آن ناحیه می شود، یعنی چه؟! یعنی اینکه پس از ۴ الی ۱۰ روز از زمان تزریق بوتاکس آن عضلات توانایی انقباض خود را از دست می دهند و متناسب با غلظت ماده بوتاکس تزریق شده و رعایت موارد جانبی به مدت چند ماه این اثر در عضله موردنظر باقی می ماند. به مرور زمان اثرات ماده بوتاکس در عضله از بین رفته و آرام آرام قدرت انقباض عضلات برمی گردد. به همین دلیل گفته می شود که بوتاکس باعث ایجاد نوعی فلجی موقت و برگشت پذیر در عضلات است.
در بررسی ساده کاربرد های بوتاکس در پزشکی می توان گفت که ۲ گروه کلی کاربرد بوتاکس در بدن داریم:
موارد کاربرد مربوط به زیبایی بوتاکس مثل رفع چین و چروک های ناحیه صورت و گردن، و موارد کاربرد درمانی بوتاکس مثل، رفع تعریق زیر بغل، تعریق کف دست و پاها درمان اختلالات عضلات چشمی مثل لوچی و تنبلی چشم، تیک های عصبی، پلک زدن های غیرقابل کنترل، درمان سردرد مزمن و میگرن، تسکین درد ناشی از «سندرم مچ دست»، درمان اسپاسم عضلات گردنی و کجی گردن (تورتیکولی) و رفع سنتی و اسپاسم هایی که بر اثر بیماری هایی مثل سکته، پارکینسون و فلج مغزی بوجود آمده است، بوتاکس کاربرد دارد.
موارد استفاده بوتاکس در پزشکی و زیبایی
تا مدت ها این سم به عنوان یک خطر جدی در علم پزشکی محسوب می شد تا اینکه از سال ۱۹۸۰ ورود آن دنیای پزشکی به عنوان نوعی درمان برای گرفتگی عضلات گردن، تنبلی چشم و تیک های عصبی آغاز شد. سپس به طور تصادفی مشاهده کردند که باعث کاهش چین های دور چشم شده است و پس از تحقیقات مفصل و حرفه ای بابت بررسی اثرات درمانی در علم زیبایی آغاز شد. به همین خاطر بوتاکس را به صورت خیلی خیلی دقیق و بدون خطر برای استفاده در امور زیبایی ساختند و برای تزریق بوتاکس در نقاط مختلف دستورالعمل مخصوص آن تدوین گردید.
درمان میگرن با بوتاکس
درمان میگرن با بوتاکس یکی از کاربردهای بوتاکس است. با توجه به اینکه علت میگرن نامشخص است ولی تظاهرات بالینی آن به صورت اسپاسم عضلات ناحیه سر و گردن نشان داده می شود از طریق تزریق بوتاکس می توانیم اثرات انقباضی عضلات را کاهش داده و با این روش هم تعداد دفعات حمله های میگرنی و هم شدت هر حمله میگرنی خیلی خوب کاهش پیدا می کند.
طی چندین جلسه تزریق بوتاکس در بیماران مبتلا به سردرد میگرن اثرات درمانی شگفت آوری حاصل می شود که از این روش به عنوان یک درمان مکمل هم می توانیم برای درمان سردردهای میگرنی بهره جست. درمان میگرن و درمان سردردهای با عامل انقباضی امروزه با استفاده از بوتاکس توسط پزشک مجرب صورت می گیرد.
بوتاکس لب
بوتاکس لب یکی از موارد کاربرد بوتاکس جهت از بین بردن چین و چروک لب ها می باشد. اطراف لب ها هم عضلات مختلفی هستند که در تغییر وضعیت لب ها به صورت خندیدن و حالت لب غنچه کردن و سوت زدن دخیل هستند. به مرور زمان در میان سالی چروک های ریز عمودی و افقی در حاشیه لب ها مخصوصاً لب بالا ایجاد می شود که یکی از بهترین روش های برطرف کردن و حتی پیشگیری جهت عمیق تر شدن این چروک ها، تزریق بوتاکساست. اما تزریق بوتاکس لب نیز بسیار حساس و حرفه ای است که حتماً تنظیم دوز آن باید برای هر بیمار و متناسب با مقدار چروک آن ناحیه انجام بشود. در صورت تزریق زیادتر از حد مورد نیاز باعث شلی لب بالا یی یا تحتانی و اختلال در تکلم و غذا خوردن و آشامیدن مایعات می شود. ولی اگر بطور صحیح و خوب مقدار ماده مورد نیاز از بوتاکس تزریق گردد اثرات درمانی خیلی خوبی را مشاهده می کنیم.
کاربرد بوتاکس برای رفع چین و چروک ها
در ابتدا لازم است نکات اصلی مربوط به انواع چین و چروکهای پوستی را مطلع کرد. در پوست ۲ نوع چروک داریم:
دینامیک : یعنی با انقباض عضلات زیر پوست چروک ایجاد میشود و با رفع انقباض عضلات چروک از بین میرود.
استاتیک : در این حالت چروکهای موقت و دینامیک که قبلاً روی پوست ایجاد میشد آنقدر عمیق شده که باعث نوعی شکستن و تاخوردگی پوست شده است و بهطور ثابت و پایدار روی پوست مانده است.
جهت تشخیص و افتراق این ۲ گروه از هم یک تست ساده داریم. دو طرف محل خط چروک را با ۲ انگشت از هم بکشید، اگر چروک کاملاً صاف شد و هیچ اثری روی پوست گذاشته نشد این جزء چروکهای نوع اول یا دینامیک است ولی اگر بعد از کشیده شدن پوست، اثر خطی چروک روی پیشانی قرار گرفت یعنی این چروکها جزء چروکهای استاتیک است و بوتاکس فقط روی چروک های دینامیک اثر دارد و روی چروکهای استاتیک اثر کامل ندارد بلکه تا حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد میزان چروکها را کمتر میکند و مانع از عمیتر شدن چروکها میشود.
اثرات بوتاکس در چروکهای صورت
بهطور کاربردی و مشخص از بوتاکس برای عضلات قسمت فوقانی چهره یعنی از خط چشمها به بالا استفاده میشود و درواقع بیش از ۹۰% از کاربرد بوتاکس در صورت مخصوص این نواحی است. سه ناحیه اصلی مورد استفاده در قسمت فوقانی صورت عبارتاند از خط اخم- خطوط افقی پیشانی- و خطوط ریز دور چشم.
از نظر قدرت عضلانی به ترتیب عضلات ناحیه خط اخم از قدرت بالایی برخوردار هستند و سپس عضلات پیشانی و در مرحله آخرتر عضلات دور چشم.
به همین دلیل وقتی تزریق بوتاکس انجام میشود عضلاتی که قدرت آنها کمتر است سریعتر ریلاکس میشوند یعنی در روزهای اول تزریق بوتاکس شاهد از بین رفتن چروکهای دور چشم میشویم و سپس خطوط افقی پیشانی محو میشود و در آخر یعنی حدود ۱۰ الی ۱۴ روز بعد خطوط عمیق ناحیه اخم از بین میرود. بههمین خاطر گفته میشود که جهت ترمیم مجدد بوتاکس ۲ هفته بعد ویزیت مجدد انجام گردد، که بیشترین اثرات ناشی از تزریق روی عضلات مشاهده گردد.
بوتاکس دور چشم
بوتاکس دور چشم که برخی آن را با عباراتی مانند بوتاکس زیر چشم یا بوتاکس چشم نیز می شناسند، یکی از موارد عمده کاربرد بوتاکس در رفع چین و چروک دور چشم است. برای دور چشم عضلات حلقوی خاصی داریم که با انقباض آن چشمها حالت بسته شده پیدا میکنند، مثل حالتی که شما به یک منبع نورانی قوی نگاه میکنند و به طور غیر ارادی عضلات این ناحیه منقبض شده باعث میشود چروک دور چشم بیشتری ایجاد گردد. در واقع یک راه پیشگیری از بروز چروکهای دور چشم استفاده مداوم از عینکهای ضد آفتاب استانداردمیباشد. برای چروک های قسمت خارجی دور چشم بوتاکس اثرات درمانی خوبی دارد. برای ناحیه زیر چشم هم میتوانیم از این ماده استفاده کنیم از تنظیمات میزان دوز تزریقی و نحوه تزریق و تعداد نقاط آن بسیار سخت و حرفه ای است و باید تحت نظر پزشک باتجربه انجام بشود که باعث شلی و افتادگی پلک نشود.
بوتاکس خط خنده و خط چانه
بوتاکس خط خنده و بوتاکس خط چانه : در نواحی خط خنده عضلات قوی داریم و به مرور زمان عمق چین این ناحیه زیادتر می شود. در این نواحی به دلایل مختلف دیگر مثل افزایش سن، تأثیر مداوم جاذبه زمین، استرس و شلی پوست و افتادگی عضلات زیر آن باعث ایجاد خطوط عمیق این نواحی روی صورت می گردد و همچنین در قسمت تحتانی فک پایین این افتادگی شدیدتر شده و حالت غبغپ پیدا می کند. اگر شما نیز به دنبال زیبایی هر چه بیشتر در هنگام لبخند زدن و خندین هستید و مایل به رفع اشکالات و زوایای پوستی حاصل از این موارد بروی چهره ی خود هستید بهتر است بدانید برای این موارد تزریق بوتاکس تا حدودی اثر دارد و بهتر است از روش های جوانسازی حرفه ای و انجام RF جوانساز، لیفت با نخ و تزریق ژل کمک بگیرید که اثرات درمانی بسیار عالی دارد.
بوتاکس زیر بغل و کف دست و پا
یکی از کاربرد های بوتاکس کاهش تعریق نواحی مختلف بدن از جمله زیر بغل و کف دست ها و پاها است. در بعضی افراد خصوصاً دختران و پسران جوان به علل نامشخص دچار تعریق زیاد ناحیه زیر بغل و کف دست ها و پا ها هستند و پس از بررسی علل مختلف بدنی مثل کارکرد تیروئید و… می توان از تزریق بوتاکس برای رفع این مشکل استفاده کرد.
علت اصلی این تعریق شدید، ترشح بیش از حد استیل کولین از پایانه های عصبی است که به غدد عرق متصل هستند. در حالت نرمال تحریک و ترشح این اعصاب برای تحریک غدد عرق تنظیم شده و نرمال است ولی در این بیماران این تعادل و تنظیم به هم خورده و اعصاب این ناحیه بیش از حد تحریک شده و باعث ترشح بیش از حد غدد عرق می شوند، البته این مشکل به مرور و با افزایش سن برطرف می گردد ولی هنگام ترشح شدید عرق مخصوصاً در نواحی زیر بغل که ممکن است با اضافه شدن عفونت های میکروبی ترشحات عرق این افراد زرد و عفونی بشود و باعث استرس های روحی شدید، دوری از جمع و ایجاد افسردگی و کاهش اعتماد به نفس افراد بشود.
بوتاکس-زیر-بغل
در این حالت یکی از روش های درمانی موثر، بدون خطر، زود اثر و قابل تکرار تزریق بوتاکس در نواحی مربوطه است. البته برای تزریق بوتاکس زیر بغل از تکنیک ویژه و حرفه ای بتادین- نشاسته استفاده می شود که دقیقاً محل تزریق بوتاکس مشخص بشود حدوداً بالای ۹۵% اثرات درمانی عالی را شاهد هستیم و به علت برطرف شدن استرس افراد جهت حضور در اجتماع مسیر درمانی سیر بهتری را نشان می دهد.
تزریق بوتاکس و دوران حاملگی
باتوجه به این که سم بوتاکس در بدن افراد پخش میشود و به مرور اثرات آن از بین میرود احتمال انتقال به جنین از طریق خون وجود دارد. ولی هنوز هیچگونه اثرات جانبی منفی درمصرف تزریق بوتاکس و ایجاد عارضه در بدن گزارش نشده است ولی چون این اثرات ناشناخته است توصیه میشود در ایام حاملگی از تزریق بوتاکس خوداری بشود.
توصیه های قبل و بعد از تزریق بوتاکس
قبل از تزریق بوتاکس حتماً تمام موارد خاص از نظر بیماریهای زمینهای و مسائل کاری که مهم هستند را به پزشک اطلاع بدهید، مخصوصاً بیماریهای مثل میاستنی گراو که دراین افراد تزریق بوتاکس ممنوع است. بعد ازتزریق بوتاکس حتماً ۴ ساعت اول روی نواحی مربوطه یخ گذاشته بشود. در نواحی صورت و پیشانی تا ۲۴ ساعت اول سر به سمت جلو خم نشود و بیشتر با عضلات اخم و پیشانی کارانجام بشود که بوتاکس بهتر جذب بشود. شب هنگام خوابیدن تعداد ۲ عدد بالشت در سمت راست و چپ سر قرار داده بشود که سر در حالت صاف ومستقیم قرار داشته باشد. از دوش گرفتن و حمام با آب گرم خوداری بشود.
از استخر و سونا و جکوزی که محیطهای گرم ایجاد میکند دوری نمایند زیرا باعث میشود اثرات بوتاکس خیلی سریع از بین برود. درایام تابستان ازتعریق زیاد خوداری نمایند کلاه های سایه دار استفاده نمایند.
چرا بوتاکس بهترین راه است؟
تزریق بوتاکس روش سریع و موثری برای رفع چروک است زمان شروع اثر بوتاکس بین ۴تا۷ روز است. مدت تزریق آن بین ۱۰ تا۲۰ دقیقه طول میکشد و میتوانید بعد از تزریق سریع به سر کار خود برگردید، حتی در اکثر مواقع هنگام خروج کمتر کسی متوجه تزریقها خواهد شد.
اثرات تزریق بوتاکس بسته به تعداد تزریق قبلی بین ۴ تا ۶ ماه طول میکشد. اگر هر۳ ماه به مدت یک سال تزریق بوتاکس انجام شود، به تدریج فواصل تزریقهای بعدی بیشتر میشود، یعنی عملا با تزریق بوتاکس کمتر اثرات طولانیتری حاصل میشود.
اگر بوتاکس را فرد غیرمتخصص تزریق کند...
عوارض پس از تزریق بوتاکس معمولا به سبب اشتباهات در تزریق کردن ایجاد میشود. برای مثال اگر بوتاکس در نقاط صحیح تزریق نشود یا دوز دارو مناسب نباشد و بیش از حد تزریق شود، دارو بسیار رقیق شده باشد و پخش شود یا نقاطی که تزریق میشود فشار و ماساژ داده شود یا اگر از داروهای تقلبی و غیر استاندارد استفاده شود و تزریق بهوسیله اشخاص غیر متخصص و در مکانهای نامناسب مثل آرایشگاهها صورت گیرد، احتمال ایجاد عارضه افزایش پیدا میکند و اگرنه بوتاکس به خودی خود کارایی بسیار خوبی دارد و عارضه چندانی ندارد. اگر هم عارضهای داشته باشد برای مثال سبب سردرد گذرا و علائمی شبیه سرماخوردگی بعد از تزریق میشود یا یک مقدار افتادگی پلک میدهد که این عوارض گذراست و خطرناک نیست. البته یادتان نرود افتادگی پلک ممکن است به سبب عدم مهارت کافی پزشکی در تزریق هم پیش بیاید.
انواع بوتاکسهای (دیسپورت) موجود در بازار کشورمان از کشور انگلیس، کره و کاناداست اما بوتاکسهای نوع کانادایی مورد تایید وزارت بهداشت نیست چرا که این نوع بوتاکس در واقع ساخت کشور چین است و در بعضی بیماران سبب ایجاد عوارض آلرژی میشود. این نوع بوتاکسها نه تنها کیفیت بسیار پایینی دارند بلکه قیمت پایینی هم دارند و به همین دلیل متاسفانه برخی پزشکان با خریداری بوتاکس چینی ارزان قیمت هزینههای بالایی را از بیماران و اشخاص علاقهمند به تزریق بوتاکس دریافت میکنند
خطوط اخم ۲ نوعند
نوع ثابت: که در حالت آرامش هم وجود دارد. این خط با زدن بوتاکس به تنهایی از بین نمیرود و احتیاج به تزریق فیلر دارد.
نوع حرکتی: یعنی در آرامش وجود ندارد، این نوع با زدن بوتاکس و ممانعت از انجام اخم به طور کامل از بین میرود.
در چه مواردی تزریق بوتاکس ممنوع است؟
۱. اگر فرد بیماری اختلالات انعقادی داشته باشد.
۲. استفاده از داروهای ضد انعقاد خون
۳. دوران حاملگی
۴. سن کمتر از ۱۸ سال و همچنین سن بالاتر از ۷۵ سال
۵. بیماری اماس، میاستنی گراویس، نفروپاتی و نارسایی کلیه
۶. بیماریهای قلبی و عروقی حاد
۷. ضعف ایمنی یا کسانی که عفونت فعال دارند.
۸. واکسیناسیون در ۲ هفته اخیر
۹. کسانی که بدون دلیل مشخص مبتلا به بیماری فلج عضلانی هستند.
بعد از بوتاکس ممکن است این عارضهها سراغ شما بیایند:
۱- صورتتان بیحرکت میماندو مانند یک ربات هستید؟ این در نتیجه دوز نادرست بوتاکس است و احساس راحتی ندارید.
۲-ابروهای قوسی غیر طبیعی رو به بالا که همیشه نگاه متعجبانه را به صورتتان میدهد و ممکن است چین و چروکهای غیر طبیعی در اطراف ابروها بهوجود آید. همه اینها زمانی رخ میدهد که تزریق بوتاکس درست انجام نشود.
۳- افتادگی پلک که بسیار رایج است وقتی ابرو پژمرده میشود پلک احساس سنگینی میکند، اگر چه این عارضه موقتی است اما احساس ترس را درکسی که بوتاکس تزریق کرده بهوجود میآورد.
۴-اگر دوز بوتاکس بیش از حد باشد مخصوصا در قسمت عضله، احساس میشود که پیشانی سنگین شده است و چهره شما عبوس و افسرده دیده میشود.
۵- مسمومیت غذایی حاد هم میتواند پدید بیاید و از چند ساعت تا چند هفته بعد از تزریق ادامه داشته باشد، یعنی از زمانیکه سم بوتاکس اثر میکند دوبینی، تاری دید، ازدست دادن صدا و کنترل مثانه ایجاد میشود.
۶-سوزن سوزن شدن یا کبودی در محل تزریق.
۷- دیگر عوارض جانبی مثل سردرد، درد صورت، سرخی صورت و حالت تهوع.
بوتاکس افسردگی میآورد؟
پژوهشگران دریافتهاند تزریق بوتاکس در اطراف چشم لبخند اشخاص را تحت تاثیر قرار میدهد و چنین به نظر میرسد که گویی این افراد به هیچوجه نمیخندند و اگر این را در نظر بگیریم که شادی و خوشحالی از درون ماست و خندیدن جلوه بیرونی میتواند در خوب جلوه کردن و شادیبخشی ما موثر باشد پس میتوان گفت انجام بوتاکس به هر چه بیشتر افسرده شدن کمک میکند.
پژوهشگران در ضمن این تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که اشخاصی که در ناحیه چشم نسبت به دیگر قسمتهای خود بوتاکس انجام میدهند نسبت به دیگران افسردهتر هستند و کمتر احساس شادی میکنند، در واقع افرادی که در ناحیه دور چشم بوتاکس انجام میدهند، نمیتوانند تا مدت بسیاری احساسات خود را بروز دهند و همین سبب افسردگی آنها میشود.
یک درمان جدید با بوتاکس
تاکنون از تزریق بوتاکس در رفع موقت چین و چروک صورت، درمان اسپاسمهای گردن، میگرن ودرمان بعضی از اختلالات ماهیچههای چشم استفاده شده است و اکنون بهتر است بالا بردن سینه را هم به این لیست اضافه کنید. با تزریق بوتاکس به ماهیچههای کوچک قفسه صدری میتوان به برگشت ماهیچههای سینه و درمان افتادگی آنها کمک کرد. البته باید بدانید که این در حد یک نظریه است و هنوز انجام آن تصویب و تایید نهایی نشده است.
مدت دوام این تغییر ۳ تا ۴ ماه است. هزینهای که این روش درمان جدید در پی دارد در ایالاتمتحده هزار تا۲ هزار دلار تخمین زده شده است. باید گفت فارغ از هزینه و زمان دوام این روش درمانی به دلیل پیچیدگی روش کار باید بررسیهای بیشتری در این زمینه صورت گیرد و بعدا به مرحله اجرا درآید.
از بوتاکس و اثرات آن چه میدانید؟
بوتاکس یک سمّ است، قویترین سمی که بشر تاکنون شناخته است. چنانچه فقط یک میلیونیوم گرم آن وارد بدن شود انسان را میکشد. این سمّ میتواند تمام ماهیچههای ارادی و غیر ارادی را فلج کند ولی از این خاصیت امروزه برای درمان بیش از ۵۰ نوع بیماری استفاده میشود. همچنین تزریق آن در زیباسازی بدن و بخصوص صورت کاربرد وسیعی دارد بنحویکه تزریق بوتاکس در حال حاضر شایعترین اقدام برای زیبایی در جهان است.
این سمّ چگونه ساخته میشود؟
در حقیقت یک نوع باکتری به نامه کلوستریدیوم بوتولینوم این سمّ را تولید میکند. اولین بار در اوائل قرن ۱۹ میلادی یک نوع مسمومیت غذایی بسیار کشنده که عمدتاً از خوردن سوسیس ایجاد میگردید، شناخته شد. آنگاه این باکتری و سمش که به نام بوتولوس که معادل کلمه سوسیس است کشف گردید.
استفادههای درمانی و زیبایی آن از چه زمانی آغاز شد و بیشتر در چه مواردی به کار میرود؟
از دههٔ ۵۰ قرن بیستم استفادهٔ درمانی و از اواسط دههٔ ۸۰ کاربرد زیبایی آن شروع شد. در درمان بیماریهأیی که به علت زیادی فعالیت و گرفتگی ماهیچه ها در چشم، صورت، گردن، حنجره، مری و اندامهای بکار میرود. در زیبایی نیز برای از میان بردن چین و چروک هآئی که به دلیل فعالیت بیش از حد ماهیچهها بوجود آمدهاند استفاده میشود.
مکانیزم اثر آن چیست؟
ماهیچهها برای فعالیت و شروع انقباض باید از اعصاب دستور بگیرند. فرمان عصبی بواسطه ماده ای شیمیایی بنام استیل کولین به ماهیچه میرسد. بوتاکس از ترشح این ماده جلوگیری مینماید. این عمل مشابه ان است که عصب یک ماهیچه موقتا قطع شود. در این حالت عضله دیگر منقبض نشده وضعیف میشود.
آیا فلج شدن عضله همیشگی است؟
خیر. اثر این دارو بین ۲ تا ۶ ماه میباشد و پس آن ترشح استیل کولین مجددا آغاز شده و عضله شروع به حرکت و انقباض میکند.
چه مقدار ازاین دارو به منظور درمانی و زیبایی استفاده میشود؟
مقدار این دارو بر اساس واحد محاسبه میشود، با توجه به خطرناک بودن آن باید بین دوز درمانی و کشندهٔ آن فاصلهٔ زیادی باشد. در تزریقات زیبایی حدوداً ۱۰۰ واحد و در درمانی حداکثر ۶۰۰ واحد به کار میرود، این در حالیست که دوز کشندی آن بیش از ۳۰۰۰ واحد است. این دارو به چه شکلی است و چگونه نگهداری میشود؟ این دارو به شکل تزریقی و به دو نام بوتاکس و دیسپورت میباشد. البته امروزه در بیشتر نقاط دنیا از جمله در ایران نوع بوتاکس آن مصرف میشود. نحوه نگهداری این دارو نیز مهم است. عمر آن کوتاه بود و حتما باید در دمای -۵ درجه سانتیگراد نگهداری شود، در غیر اینصورت اثر آن از بین میرود.
چگونه تزریق آن در صورت میتواند چین و چروک را از بین ببرد؟
تمامی حرکات صورت از جمله حرکات احساسی و عاطفی صورت توسط عضلاتی که درست زیر پوست قرار دارند انجام میشود. فعالیت و انقباض بیش از اندازهٔ این عضلات باعث بوجود آمدن خطوطی در صورت میشود. کار بوتاکس از کار انداختن موقت این ماهیچه هاست.
تزریق بوتاکس بیشتر برای چه نواحی توصیه میشود؟
مناسب ترن جائی که بوتاکس تزریق میشود پیشانی است. با تزریق در این منطقه میتوان خطوط عمیقی که بین دو ابرو ایجاد میشود که به آنها خط اخم گفته میشود و همچنین خطوط عرضی پیشانی را برطرف کرد. بعلاوه خطوط ریز کنار چشم هم خیلی خوب به این تزریق جواب میدهند. چنانچه انتخاب بیمار و روش تزریق صحیح باشد نتایج برای این نقاط بسیار درخشان و راضی کننده است.
آیا میتوان با تزریق در این ناحیه به بالا بردن ابرو هم کمک کرد؟
بلی، چنانچه تزریق بروش خاصی انجام شود، کناره های ابرو به سمت بالا میرود که البته این امر مطلوب بسیاری از افراد بخصوص خانم هاست.
بجز پیشانی میتوان در نقاط دیگر هم تزریق کرد؟
همانگونه که ذکر شدبیشترین جائی که تزریق میشود پیشانی، خط اخم و کنار چشم است که چنانچه درست انجام شود عوارضی نداشته و از نتیجهٔ بسیار خوبی برخوردار است. تزریق را میتوان برای از بین بردن خطوط زیر چشم، اطراف لب، خط خنده و خط زیر و کنار گوشه های لب نیز استفاده کرد، منتها باید به میزان کم و توسط فرد بسیار مجرب انجام شودچون احتمال بروز عوارض در این نقاط بیشتر است.
آیا در گردن هم میتوان از این دارو سود برد؟
ماهیچهٔ نازکی بنام پلاتیسما به زیر پوست گردن میچسبد که به مرور زمان و با افزایش سنّ فعالیت و انقباضش بیشتر و ضخیمتر میگردد. این امر سبب بوجود آمدن خطوط برجسته ای در دوطرفه خط وسط گردن میشود و به فرد ظاهری مسن میدهد. تزریق بوتاکس در چند نقطه این ماهیچه باعث شل شدن آن و در نتیجه آزاد گردیدن پوست شده و گردن سفتتر و جوانتر به نظر میرسد.
بوتاکس در چه مواردی نباید مصرف شود؟
الف- کسانیکه سابقه حساسیت به این دارو را دارند.
ب- کسانیکه بیماریهای عفونی و التهابی فعال در صورت و اطراف آن دارند.
ج- حاملگی و شیردهی
د- ابتلا به برخی بیماریها ی عصبی و روانی
ه- مصرف برخی داروها مخصوصا داروهای قلبی
و- در کسانی که پوست خیلی ضخیم یا چین و چروک عمیق دارند نتیجه چندان مطلوبی ندارد.
آیا این دارو در کسانی که فشار خون بالا، دیابت، بیماریهای مزمن دیگر دارند (بجز مواردی که در بالا ذکر شد) مجاز است؟
به دلیل آنکه بوتاکس تاثیری بر این بیماریها ندارد مصرفش بلامانع است ولی حتما باید پزشک را در جریان گذشت.
آیا سنّ و جنس تاثیری در اثرگذاری آن دارد؟
خیر. مصرف آن در سنین بالاتر از ۲۰ سال (بمنظور زیبایی) مجاز است و زن و مرد نیز میتوانند ازآن استفاده کنند. تاثیر آن نیز در افراد مختلف مشابه است. تنها گروه کوچکی از افراد نسبت به این دارو مقاومند و تاثیری بر آنان ندارد که البته ربطی به سنّ و جنس ندارد.
عوارض بوتاکس چیست؟
خوشبختانه عوارض عمومی همچون مسمومیت و یا آلرژی بسیار نادر است، تنها برخی افراد از ضعف شکایت میکنند که ظرف ۳ تا ۴ روز برطرف میشود.
بیشتر عوارض موضعی است. تورّم، کبودی و خونمردگی گاهی دیده میشود که تا یک هفته خود به خود برطرف میگردد.
مهمترین عوارض بوتاکس مربوط به ۳ چیز است، تزریق بیش از اندازه، تزریق نابجا و انتشار دارو به نقاط اطراف که مورد نظر و قابل پیش بینی نیستند. در نتیجه ممکن است عضلات یا بیش از اندازه ضعیف شوند یا عضلات اطراف از کار بیفتند. علامت اینها در پیشانی و اطراف چشم افتادگی ابرو، و بینی، افتادگی پلک، در اطراف دهان افتادگی دو گوشهٔ دهان و اشکال در غذا خوردن، و در گردن اگر عمیق تزریق شود اشکال در بلع و صدا میگردد.
گاهی اوقات نیز ممکن است عدم تقارن در دوطرف صورت به دلیل تزریق نامساوی و یا تفاوت در جذب بوجود آید مثلا ابرو در یک طرف بالاتر از طرف مقابل باشد.
باید در نظر داشت که تمامی این عوارض موقتی بوده و پس از ۲ تا ۳ ماه خوب میشود.
چه نکاتی باید پس از تزریق توسط بیمار رعایت شود؟
جهت جذب بهتر بوتاکس توسط ماهیچهها و جلوگیری از انتشار آن به نقاط مجاور بهتر است این مسائل رعایت شوند:
الف- بمدت ۴ ساعت نباید دراز کشید.
ب- روی محل تزریق را نباید ماساژ داد.
ج- به مدت چند ساعت از کیسهٔ یخ روی محلهای تزریق استفاده شود.
د- عضلاتی که در آنها تزریق شده را به طور ارادی منقبض کرد.